Οργάνωση & Προγραμματισμός Εργων (701)

Γενικές πληροφορίες:
Τυπικό εξάμηνο: 4ο(Κανονικό υποχρεωτικό μάθημα του Τμήματος)
Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίες: 4(Θ) + 2(Ε)
Ενδεικτικά προαπαιτούμενα μαθήματα: Όχι
Διδακτικές μονάδες: 8

Περιγραφή μαθήματος:
Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση των βασικών αρχών του Προγραμματισμού και Διαχείρισης Έργων με εφαρμογή στις κατασκευές Πολιτικού Μηχανικού και αναπτύσσεται σε τρεις άξονες:

• την εισαγωγή στις αρχές της δομικής οικονομίας-βιομηχανίας
• την οικονομία κατασκευών τεχνικών έργων και
• τις μεθόδους προγραμματισμού τεχνικών έργων

Περιεχόμενο διαλέξεων θεωρίας

• Στις αρχές της δομικής οικονομίας, εξετάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά και οι ιδιαιτερότητες της, τα στάδια δημιουργίας δομικών έργων και οι βασικοί συντελεστές δημιουργίας δομικών έργων. Επίσης, εξετάζονται οι βασικές παράμετροι οργάνωσης εργοταξίων δομικών έργων (ίδρυση, εγκατάσταση, έργα υποδομής, διάταξη χώρων), θέματα που αφορά την υγιεινή και την ασφάλεια εργαζομένων και σε τεχνικά έργα, καθώς και ο έλεγχος ποιότητας τεχνικών έργων.  
• Στη συνέχεια εισάγεται ο σπουδαστής στις βασικές οικονομικές έννοιες και ιδιαίτερα σε αυτές που σχετίζονται με την οικονομία κατασκευών τεχνικών έργων. Αναλύονται οι έννοιες του τόκου, του ανατοκισμού, του τοκοχρεωλυσίου, της ανάλυσης κερδοφορίας επενδύσεων και της κοστολόγησης τεχνικών έργων (στοιχεία κόστους, κοστολόγηση, πρότυπο κόστος, πραγματικό κόστος).
• Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη γνωριμία του σπουδαστή με τις μεθόδους προγραμματισμού τεχνικών έργων, όπου αναπτύσσεται η έννοια του χρονικού προγραμματισμού, με την παρουσίαση δύο βασικών μεθόδων: των διαγραμμάτων χρονολογικών διαρκειών (GANTT) και της δικτυωτής ανάλυσης (διαγράμματα CPM και PERT). Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιείται παρουσίαση και εξάσκηση των σπουδαστών στη χρήση λογισμικών προγραμματισμού τεχνικών έργων και συγκεκριμένα του MS Project και του Primavera Project Planner.
• Το θεωρητικό μέρος του μαθήματος ολοκληρώνεται με την προβολή εκπαιδευτικών DVD, που παρουσιάζουν κατασκευές μεγάλων τεχνικών έργων, αναλύοντας τις ιδιαιτερότητες και τις δυσκολίες οργάνωσης, προγραμματισμού και παρακολούθησης της κατασκευής τους.

Περιεχόμενο εργαστηριακών ασκήσεων
Στόχος του εργαστηριακού μέρους του μαθήματος είναι να εξασκηθεί ο σπουδαστής στην αντιμετώπιση προβλημάτων και ασκήσεων στα παρακάτω αντικείμενα:

• οικονομία των κατασκευών: τόκος, ανατοκισμός, τοκοχρεωλύσιο. Επίλυση ασκήσεων.
• δημιουργία διαγραμμάτων GANTT: ανάλυση έργων σε επιμέρους εργασίες, εκτίμηση χρόνου και αλληλουχίας εργασιών, προβολή προγράμματος εκτέλεσης εργασιών.
• απόκλιση χρόνου - κόστους. Εύρεση αριθμητικών δεικτών που καταδεικνύουν τη ορθότητα η μη του αρχικού προγραμματισμού, όσον αφορά τον εκτιμώμενο χρόνο και το προϋπολογισθέν κόστος.
• δημιουργία και επίλυση διαγραμμάτων δικτύου. Ανάλυση ενός έργου σε γεγονότα - δραστηριότητες, εύρεση αναμενόμενων - οριακών χρόνων, εντοπισμός κρίσιμων δραστηριοτήτων - δρομολογίων, παρακολούθηση έργου, αβεβαιότητα χρόνου δραστηριοτήτων - εισαγωγή πιθανοτήτων, σενάρια διόρθωσης χρόνων.
• βελτιστοποίηση χρόνου - κόστους. Εισαγωγή στο χρονικό προγραμματισμό μέσω της δικτυωτής ανάλυσης του κόστους δραστηριοτήτων και ανάπτυξη ενός αλγορίθμου που οδηγεί στην βελτιστοποίηση του χρόνου και του κόστους ενός έργου.
• Αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα:
• Ο σπουδαστής αναμένεται να εξοικειωθεί αρχικά με τις βασικές έννοιες της δομικής οικονομίας και να κατανοήσει τα χαρακτηριστικά εκείνα που τη διαφοροποιούν από άλλους τομείς της οικονομίας (κλασσική βιομηχανία), να κατανοήσει βασικές οικονομικές έννοιες και να γνωρίσει τις πιο γνωστές μεθόδους προγραμματισμού. Οι γνώσεις αυτές θα τον βοηθήσουν να κατανοήσει πόσο κρίσιμος και ουσιαστικός είναι ο προγραμματισμός και η ορθολογική οργάνωση της κατασκευής των τεχνικών έργων, στην ολοκλήρωση μιας κατασκευής στον επιθυμητό χρόνο, στην επιθυμητή ποιότητα και στο επιθυμητό κόστος
• Επίσης ο σπουδαστής αναμένεται να είναι σε θέση με ευκολία να αντιμετωπίζει απλά προβλήματα υπολογισμού οικονομικών στοιχείων που αφορούν την κατασκευή τεχνικών έργων (χρηματοδότηση, δανειοδότηση κλπ) και να οργανώνει την κατασκευή ενός έργου με τη χρησιμοποίηση διαγραμμάτων GANTT και δικτύου.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

• Α.Καστρινάκης: Διεύθυνση κατασκευών τεχνικών έργων, 2002, Παπασωτηρίου
• Α.Καστρινάκης: Διεύθυνση εργοταξίου, 1999, ΟΕΔΒ
• Α.Λιβιεράτος: Οργάνωση εργοταξίου, 1980, Ευγενίδιο Ίδρυμα